Koncepcja Upamiętnienia Polaków Ratujących Żydów w Czasie Okupacji Niemieckiej

 

IDEA UPAMIĘTNIENIA
Projekt zakłada upamiętnienie szczególnych ludzkich relacji z czasów wojny i Zagłady, a jednocześnie
reinterpretację wyborów moralnych, bohaterstwa i wdzięczności, która może być skierowana
ku wzmocnieniu i rozwojowi więzi, szacunku, empatii.
Projekt przewiduje dopełnienie już istniejącej kompozycji przestrzennej, której oś wyznaczona jest
przez Pomnik Bohaterów Getta. Odpowiada jednocześnie na potrzebę transformacji
zagospodarowania fragmentu przestrzeni publicznej po południowo-zachodniej stronie Muzeum
Historii Żydów Polskich.
Koncepcja architektoniczno-rzeźbiarska jest osnową dla rozwiązania krajobrazowego.
Przewiduje wykorzystanie istniejącej zieleni (z rozwinięciem w kierunku różnorodności), modyfikuje
ukształtowanie terenu, proponuje nieco zmieniony układ komunikacji pieszej i rowerowej.
Nowa kompozycja widoczna jest z otaczających ulic, jak również z wnętrza Muzeum Historii Żydów
Polskich. Jest dostępna dla wszystkich.

Podstawowe elementy kompozycji:
Aleja Ratujących - usytuowana jest osiowo pomiędzy istniejącymi dwoma szpalerami drzew
i równoległa do dłuższego południowo-zachodniego boku Placu z Lustrem Wody. Do alei przylega
ława. Osoby, które na niej usiądą mogą objąć wzrokiem całość nowej kompozycji na tle budynku
Muzeum. Od strony ulicy Mordechaja Anielewicza aleję wyznacza blok kamienny z inskrypcją
(dedykacją) „Ratującym – Ocaleni” (wersje: polska, Jydisz, angielska).
Plac z Lustrem Wody - usytuowany w łagodnym zagłębieniu gruntu, pozwalającym na uzyskanie
wyciszenia akustycznego i wizualnego. Posadzka placu przechodzi w dno zbiornika wodnego
(część powierzchni placu stanowi lustro wody). Płaszczyzna dna charakteryzuje się geometrycznym
rozrzeźbieniem, którego plastyka widoczna jest zarówno pod wodą jak też w suchej części posadzki
placu. W części lustra wodnego delikatnie pulsuje źródło, co powoduje spokojne rytmiczne przypływy
i odpływy (zmianę linii brzegowej). Powierzchnia placu jest wielofunkcyjna (wykorzystanie
w zależności od potrzeb i liczby osób). Od strony Muzeum, do wody bezpośrednio przylega
nawierzchnia traktu pieszego, który na tym odcinku biegnie w obniżeniu.
Woda wpływa również na naturalną klimatyzację przestrzeni miejskiej, a drenaż niecki wspomaga
okresowy odbiór nadmiaru wód opadowych.
Wspólny Ogród - tworzony przez sieć poletek rabatowych i ścieżek, łączy i ożywia całość kompozycji
krajobrazowej. Miejsce to wyposażone w elementy małej architektury (ławki, tarasy, itp.)
i wraz z zagospodarowaną zielenią, powinno służyć wypoczynkowi i aktywności o charakterze
społeczno-kulturalnym i ekologicznym. Idea Wspólnego Ogrodu jest otwarta dla wszystkich
i pozostawia się ją do rozwinięcia we współpracy projektantów i organizacji pozarządowych
z mieszkańcami.